Wetten en regels zijn er om de maatschappij te laten functioneren. Die regels moeten gecontroleerd worden op naleving. In het digitale tijdperk zijn er steeds meer mogelijkheden om informatie uit verschillende bronnen te koppelen. Informatie gestuurd handhaven is meer en meer de realiteit van alledag. Informatie gestuurd handhaven kan handhaving van de wet- en regelgeving efficiënter en effectiever maken door koppeling van de digitaal beschikbare informatie.
Voordelen informatiegestuurd handhaven
Informatiegestuurd handhaven heeft voor- en nadelen. Dat geldt zowel op het terrein van veiligheid en rechtvaardigheid, als op het gebied van privacy en financiën. We lichten dit hieronder toe.
Enkele voordelen van informatiegestuurd handhaven zijn:
- een compleet dossier
- betere preventie
- een grotere pakkans.
Compleet dossier
Door uit diverse bronnen data te koppelen heeft de handhaver een meer compleet overzicht van het dossier. Het is daardoor mogelijk de dossiers waar sprake kan zijn van fraude sneller in beeld te krijgen door, bijvoorbeeld, te selecteren op risicofactoren. Deze versnelling in het proces is goed voor de effectiviteit en de efficiency.
Preventie
Voorkomen is beter dan genezen. Als de burger zich meer bewust is van het fenomeen ‘informatiegestuurd handhaven’ werkt dit preventief. Op zijn minst een deel van de potentiële overtredingen wordt hierdoor voorkomen. Dit komt het gevoel van veiligheid en rechtvaardigheid van de maatschappij ten goede.
Grotere pakkans
De vergroting van de pakkans bij overtredingen, zoals uitkeringsfraude, heeft ook financiële voordelen. Minder fraude leidt tot minder uitkeringen. De belasting betalende burger plukt hier de vruchten van.
Nadelen informatiegestuurd handhaven
Een aantal nadelen van informatiegestuurd handhaven zijn:
- voortdurende ontwikkeling ict
- privacy onder druk
- up-to-date is noodzaak.
Voortdurende ontwikkeling ict
Daar waar nieuwe middelen worden ingezet t.b.v. de handhaving, worden aan de kant van de overtreders ook steeds weer nieuwe methoden gevonden om deze te ontduiken. Deze ‘race in slimheid’ vergt voortdurende ontwikkeling en dus ook investeringen. Onder andere voor de beveiliging van de diverse datasystemen.
Privacy
Als informatie uit verschillende systemen gekoppeld wordt, kan dit in strijd komen met de privacy wetgeving. De privacy van burgers kan in het gedrang komen. Daarom is op dit punt extra aandacht nodig. Het doel heiligt de middelen, zolang de middelen niet buitensporig worden ingezet.
Up-to-date
Om goed te kunnen werken moet elk datasysteem up-to-date zijn. Als dit niet het geval is, wordt onjuiste of achterhaalde informatie gekoppeld. Dan wordt ten onrechte actie ondernomen en is dit juist kostbaar (zowel financieel, als arbeidsintensief).
Risicobeperking
Door de bundeling van gegevens uit diverse bronnen is de pakkans groter. Handhaving van de wet- en regelgeving is beter mogelijk. Handhavende instanties hebben de risico’s rondom bijvoorbeeld afvalstromen beter in beeld.
Wat bevordert de handhaving?
Enkele voorwaarden voor een succesvolle implementatie of verdere verbetering van dit systeem zijn:
- een goede formele basis: een officieel besluit van het bestuur
- zorgvuldige bewaking van privacygevoelige informatie
- kwaliteit van het onderzoek is investering in tijd en geld waard
- periodiek opschonen van gegevens versterkt motivatie en betrokkenheid
- actuele kennis van de ICT afdeling.
Meer weten over hoe informatiegestuurd handhaven werkt in de praktijk? Lees onze blog ‘Informatiegestuurd handhaven in de praktijk, hoe zit dat?’