Als je spreekt over de Omgevingswet, dan spreek je over een cultuuromslag: een heel andere werk- en denkwijze voor overheden, burgers en bedrijven. Lees er meer over in deze blog.
De maatschappij heeft behoefte aan verandering. Tegenwoordig drinken we bij de fietsenmaker graag een kopje koffie of eten we een broodje terwijl we wachten op de reparatie van onze fiets. De Omgevingswet heeft als doel ons hierin tegemoet te komen. Bedrijven en burgers krijgen daarmee veel meer flexibiliteit.
De verbetering die de wetgever met de Omgevingswet wil bereiken, wordt ook wel stelselherziening genoemd. Aanleiding voor deze stelselherziening is de motie Pieper van 2009. Daaruit bleek dat de regelgeving omtrent ruimtelijke inrichting steeds complexer werd voor burgers en bedrijven. Deze motie riep om die reden de regering dringend op tot het indienen van voorstellen voor een fundamentele stelselherziening: “(…) met name gericht op het samenspel van sectorale regelgeving en op de wirwar van AMvB’s en andere regelingen die onder op zich goede wetten hangen, met inbegrip van de bestuurscultuur waar die debet is aan onnodige complexiteit.”
Cultuuromslag
Als je spreekt over de Omgevingswet spreek je ook over een cultuuromslag. Op dit moment is het zo dat een initiatief wordt ontvangen met een afwachtende “nee, tenzij-houding”, maar dit zal moeten veranderen naar een “ja, mits-houding” om het succesvol te kunnen implementeren. Dit betekent dat processen niet meer beginnen met regels waaraan initiatieven worden getoetst, maar staan mogelijke oplossingen die een gemeente kan bieden, centraal.
Wat de omgevingswet specifiek vraagt voor het bewerkstelligen van een cultuuromslag is integraal werken. Integraal werken houdt in dat er samenhang is tussen verschillende werkwijzen. Integraal werken kan vanuit twee perspectieven worden bekeken.
Ten eerste vanuit het perspectief van de burger waarbij de manier van werken gericht is op het bieden van aandacht aan alle vragen die een burger heeft.
Ten tweede vanuit het perspectief van de organisatie waarbij het gaat om de samenwerking en afstemming van processen tussen professionals met verschillende expertises en werkwijzen.
De Omgevingswet vraagt om een heel andere werk- en denkwijze van overheden, burgers en bedrijven. De Omgevingswet betekent dus niet het werken vanuit regels en wetten, het toetsen van initiatieven en vervolgens afsluiten van het proces. De Omgevingswet daarentegen is een integrale aanpak met de focus op het in gesprek treden, het sluiten van compromissen, het zoeken van balans en met elkaar werken aan achterliggende bedoelingen of ideeën.
Optimaliseren van het werkproces
Alle betrokken partijen zullen anders te werk moeten gaan. Daarbij gaat het niet alleen om veranderingen betreffende wet- en regelgeving, maar ook om veranderingen met betrekking tot de vaardigheden. Het valt namelijk met elkaar samen: flexibele regels vragen om een flexibele organisatie.
Het is daarom van groot belang om binnen uw organisatie helderheid te krijgen over welke professional bij welk proces betrokken moet worden en welke instrumenten daar het meest geschikt voor zijn. Bisschop + Partners is gespecialiseerd in dit proces. Wij adviseren u graag over het inrichten en optimaliseren van dit werkproces als gevolg van een cultuuromslag. Daarvoor bieden wij een training project- en procesmanagement aan via Handhavingsacademie Nederland.
Stephanie Prisirie, jurist omgevingsrecht
Meer weten over de training Project- en procesmanagement VTH programma’s?